Toon items op tag: Dodendraad

Servus had vorige week over de Kauter die door die lijn in tweeën valt. Die grens die oudere mensen nog wisten uit de 1ste wereldoorlog (de bekende dodendraad). Holland was toen neutraal en vele mensen zochten hun heil aan de Hollandse kant. Vele jaren later waren de sociale voorzieningen in België beter, de kinderbijslag enz..., en er kwam weer een verhuizing naar de kant waar het beter was. En er zijn er hier weinig mensen die weten wat hun nationaliteit écht wel is. (Ik denk aan Theo Middelkamp; dit is een van vele voorbeelden). Maar wat is hier allemaal gebeurd door deze huidige grensbepaling? Uit oude archieven weten we wel dat de “hoek van Holland” of de “Kapellenberg” een strategisch punt moet geweest zijn. Rond het jaar 1106 vinden we de eerste geschreven bronnen van de eerste kapel. In 1236 is aan de kapel waarschijnlijk ’n grote verbouwing gebeurd tot klooster, waar 300 mensen konden verblijven. De kerk was ’n kruiswerk en bestond uit een koor en een schip, alsmede uit 2 zijkapellen. De toren stond in het midden. De godsdiensttwisten leiden tot verval en in het jaar 1580 krijgt het klooster zijn genadeslag. De beeldenstormers deden hun werk en er wordt afgebroken en stenen verkocht. Tegelijkertijd gaan grote landerijen verloren door overstroming. En vanaf toen blijft Hulsterloo lang ’n verlaten oord. In veel later tijden wordt er terug herpolderd en de gronden verworven. De Heerlijkheden “Saeftinghe”, “De 4 Ambachten” en “Beveren” komen precies te samen op een punt. En op dat punt wordt een huis gebouwd, het zogenaamde “Heerenhuis”. De schouw van dit huis wordt bepalend waar de Heerlijkheden samenkomen. Er is dan nog zware strijd geleverd door Spanjaarden tegen de Nederlanden. Menigmaal wordt de grens gewijzigd. De Hollanders proberen enkele malen de Spanjaarden te verdrijven, met het doorsteken van de dijken. De huidige zestigvoet, de Vlaamse kreek, dit zijn nog getuige van ’n zware strijd. Met de afscheiding van de zuidelijke Nederlanden ontstaat dan de huidige grens en ook België. En dit is dan de Koningsdijk geworden, met forten Spinalo Bedmar en Verboom juist in België. Daar aan onze bijzondere grenspaal n°27 krijgt de grens een knik. Maar dit is de schuld van het Heerenhuis. Het is door Servus dat ik dit schrijf. Hij spreekt van de “keiskoppen” en “rotbelgen” en ergens is het nog altijd een doorgesneden mentaliteit. Toen men in de gemeente Beveren op 11 februari 1992 begon met reparatie van de riolering en nieuwe bestrating in de Grensstraat, stoten de kranen op dikke funderingen. Ik was daar als eerste bij toen ‘n 6-tal geraamtes bloot kwamen. Ook heb ik alles goed gevolgd en doorgegeven aan de verantwoordelijke diensten. Jammer en spijtig dat alles terug verdween in de grond. Niemand gaf gehoor aan mijn oproep. Onze oudste bedevaartplaats uit het Vlaamse land heeft even het daglicht mogen zien. Vele gegevens haal ik uit het boekje van Piet Brand. Ook de heer Stiy uit Terneuzen gaf veel informatie over de grenzen. Maar toch wil ik de laatste woorden van Piet Brand citeren: De kapel Hulsterloo is nooit herbouwd. Niets meer herinnert thans in Nieuw-Namen nog aan het eens zo vermaarde Maria Heiligdom, maar zeker is, dat de grond Kapellenberg nog menig herinnering aan kerk en klooster verbergt. Maar wij zitten nu eenmaal met de grens: de helft van de kapel bij de “keiskoppen”, en de rest bij de “rotbelgen”. Dus dan maar vlug de put dichtgooien. Cultuur is niet alleen sport, toneel en kunst. Maar onze archeologie brandt op een hoog pitje en als amateur doet dit soms pijn, en zonder goed geconcentreerd verleden is geen goeie toekomst mogelijk. Meester de Baar van de basisschool Nieuw-Namen heeft de vermoedelijke muren van het klooster ingetekend op het huidige kadasterplan. Het wordt dan zeer duidelijk hoe het precies zit. De foto’s laten zien hoe de werkzaamheden verlopen zijn: foto 1: aan de tuinmuur van familie Van Overmeiren; foto 2: aan het huis van G Van Hoek (11 febr. 1992). De Kauter is één van de mooiste dorpen, mooi op ’n bergje. De rijkste religieuze en historische geschiedenis en mag ik nog zeggen: geologisch ’n plek met zand wat nergens te vinden is en daar moeten wij alle samen trots op zijn.

Foto 1

Foto 2

In februari 1992 begon men in de Kieldrechtse Grensstraat met de aanleg van nieuwe riolering en bestrating. Richard Bleijenberg was er als eerste bij toen een zestal geraamtes bloot kwamen te liggen en men stuitte op funderingen. Een kans meer om te weten te komen over de oudste Vlaamse bedevaartplaats, die hier gevestigd was. Zijn oproep kreeg geen gehoor en alles werd terug dicht gegooid. Foto 1 toont ons de werkzaamheden aan de tuinmuur van de familie Van Overmeiren, foto 2 toont de dikke fundering aan het huis van G. Van Hoek.

Door Richard Bleijenberg