Toon items op tag: Obioni

Zelf is Richard Bleijenberg uit Nieuw-Namen nog nooit op vakantie geweest. Het Verdronken Land van Saeftinghe, een uniek schorrengebied in Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen, heeft hem zoveel te bieden, dat hij er niet aan denkt om naar verre oorden te trekken. Bleijenberg is één van die vaste gidsen van het Land van Saeftinghe, een gebied dat wordt beheerd door de stichting 't Zeeuwse Landschap. De Nieuw-Namenaar gidst jaarlijks een vijftigtal groepen door de schorren en slikken. Hij weet echt alles van het Verdronken Land, waar hij als kind in de jaren veertig speelde. Het haventje van Emmahaven was ook nog niet verdwenen onder een brede Deltadijk. "Het rook er naar teer en verse garnaal", weet Richard zich nog te herinneren.

'Gevaren niet te onderschatten'

Toen hij trouwde trok hij met vrouw en kinderen, hij heeft er vier, ontelbare malen het schor in. Het waren gelukkige tijden. Het Land van Saeftinghe gaat nooit vervelen. Vanaf 1970 leidt Richard groepen rond in het buitendijkse Schelde-gebied. Hij heeft in al die jaren ontelbaren enthousiast gemaakt voor het Verdronken Land. Thuis bewaart Richard enkele plakboeken met foto’s, die hij kreeg opgestuurd van excursiedeelnemers.

Zeehonden

De laatste jaren is de belangstelling voor het schorrengebied enorm toegenomen. Zowel op televisie als radio werd uitgebreid aandacht besteed aan het unieke gebied, waar twee schaapskudden de vegetatie kort houden. Richard Bleijenberg kent het gebied, dat wordt doorsneden door drie grote geulen, het Speelmansgat, de IJskelder en het Hondegat (hier moeten eens Antwerpse zeehondenjagers hebben gejaagd), op z’n duimpje. Kleine veranderingen vallen hem direct op. De laatste jaren is het buitendijkse gebied, totale oppervlakte een kleine 3000 ha., aan het verzoeten. Door natuurlijke aanslibbing komt het terrein hoger te liggen. Het brakke Scheldewater komt minder vaak op het schor. Dat heeft tot gevolg dat typisch brakwaterplanten zoals zeealsem of lamsoor zeldzaam worden in het Verdronken Land. Obioni, een stokachtig plantje, is nagenoeg verdwenen. Er voor in de plaats komen typische zoete planten als de gewone distel, akkermelkdistel, riet en zeebies. Richard: "Het is jammer. Het is echter een proces dat niet tegen te houden is".

Vogels

Het Land van Saeftinghe is een enorm rijk vogelgebied. De zilvermeeuwen zijn het talrijkst. Richard Bleijenberg schat het totale aantal meeuwen op 15.000 tot 20.000. De zilvermeeuwen hebben geen natuurlijke vijanden: de populatie breidt zich daarom sterk uit. Een deel van de meeuwen ontpopt zich als echte rovers en vormt een bedreiging voor de jonge bergeenden, scholeksters en tureluurs. Richard: "Het aantal tureluurs en scholeksters vermindert. Persoonlijk ben ik daar niet gelukkig mee". De meeuwen zoeken hun voedsel overal. Richard Bleijenberg heeft daar in het Land van Saeftinghe bijzondere bewijzen van gevonden. "Bij Antwerpen heb je nogal wat open vuilnisbelten, waar de meeuwen graag naar toe gaan. Ik heb hier in het schor metalen labels gevonden van slachthuizen, die waren meegenomen door de meeuwen."

Vrij zwaar

Een excursie door het Land van Saeftinghe is vrij zwaar. Onder leiding van een gids wandelt men drie tot vier uur door het schorrengebied. Richard: "Als de mensen het naar hun zin hebben, wil het wel eens vijf uur worden". In één van de laatste stukjes ‘oer’ Nederland is dan ook heel wat te zien. Een wandeling door het schor is bepaald niet zonder risico.Het water kan razendsnel opkomen. Richard: "De stroomsnelheid kan 2 meter per seconde bedragen. Dan wordt je gewoon ingelopen door het water". Het schor ingaan zonder gids, wat overigens verboden is, raadt de Nieuw-Naamse gids te sterkste af. Het zeebies en de zeeaster groeien tot op manshoogte. "Daarin kun je gemakkelijk verdwalen." Ook zijn er plaatsen met drijfzand. Bij de excursies staat de veiligheid voorop. De gidsen van ’t Zeeuwse Landschap hebben altijd een walkietalkie bij zich. In geval van nood, laatst bijvoorbeeld brak een vrouw haar enkel, kan direct om hulp worden gevraagd. Voor kindergroepen heeft Richard een zwak. "Kinderen kun je nog echt wat leren. Dat is heel dankbaar werk." Negatieve reacties na afloop van een excursie heeft de Nieuw-Namenaar in al die jaren nog nauwelijks gehad. "De mensen waarderen het enorm."    

Richard Bleijenberg.

Het Verdronken Land van Saeftinghe.